O gradu

Istorija

Zrenjanin kroz istoriju – hronologija najznačajnijih datuma i događaja:

14. – 17. vek

1326, 10. jul - Prvi pomen imena i naselja Bečkerek u povelji Budimskog kaptola

1398, 30. septembar - U Bečkereku boravio mađarski kralj Žigmond

1403. - Kralj Žigmond predaje Bečkerek na upravu srpskom despotu Stefanu Lazareviću

1528. - Završena gradnja bečkerečke tvrđave

1540. – Iz umetničko-zlatarske škole poteklo poznato, srebrom okovano, jevanđelje Petra Smederevca -Bečkerečanina

1551, 25. septembar - Mehmed Paša Sokolović zauzeo utvrđeni Bečkerek - početak 165. godišnje vladavine Turaka

1696, 18. avgust - Turski sultan Mustafa II posetio Bečkerek

1698. - Princ Eugen oslobodio Bečkerek, ali je, nakon sklopljenog mira, Bečkerek na još neko vreme vraćen Turcima

18. vek

1701. – Rušenje bečkerečke tvrđave, na osnovnu odredbe Karlovačkog mira

1717. – Austrijski princ Aleksandar od Vitemberga ušao u Bečkerek, čime konačno prestaje turska vladavina.

1717. – Prvi popis stanovništva, na osnovu kog u Bečkereku živi 787 stanovnika

1718. – Početak nemačke kolonizacije

1718, 12. septembar – Doneta carska odluka o podeli Banata na 13 dištrikta, od kojih je jedan Bečkerečki

1722. – Počela s radom prva osnovna škola

1728-33. – Guverner Banata Florimund Klaudije Mersi gradio begejski kanal, u cilju isušivanja ogromnih močvarnih površina

1737. – Španski doseljenici grad nazvali "Nova Barselona"

1738. – Velika epidemija kuge

1745. – Sebastijan Kracajzen otvorio prvi industrijski pogon za proizvodnju piva

1746. – Izgrađen hram Uspenja presvete Bogorodice u centru grada, danas najstarija sačuvana građevina u Zrenjaninu

1758. – Izgrađena prva katolička crkva na gradskom trgu

1760. – Osnovana Jevrejska opština

1768, 10. maj – Poseta austrijskog cara Josifa II Bečkereku

1769, 6. jun – Privilegijom austrijske carice Marije Terezije Bečkerek uzdignut na stepen trgovišta

1769. – Počela s radom prva gradska bolnica

1777. - Izgrađen hram Vavedenja presvete Bogorodice u Gradnulici

1779. 13. jul - Formirana Torontalska županija, s Bečkerekom kao županijskim središtem

1784. – Počela s radom prva apoteka

19. vek

1807, 30. jul – U požaru uništen veliki deo grada i gotovo sve zgrade u gradskom središtu

1820. – Izgrađena Županijska zgrada, današnja Gradska kuća

1832. – Postavljeno prvo ulično osvetljenje

1839. – Gradski žitni magacin adaptiran u pozorišnu salu, danas najstariju u Srbiji

1846. – Počela s radom gimnazija

1847, 8. jul – Osnovana prva štamparija u Torontalskoj županiji, Pavla Plajca

1849, 13. juli - Velika buržoaska revolucija - carsko-srpska vojska ušla u Bečkerek

1849, 18. novembar – Formiran Bečkerečki okrug, u okviru Srpske Vojvodine i Tamiškog Banata

1851, 4. januar - Početak izlaženja prvog gradskog lista ''Gros Betschkereker Wochenblatt'', na nemačkom jeziku

1850. – Počeo s radom Pokrajinski sud u Velikom Bečkereku

1854. – Otvoren prvi fotografski atelje na južnoslovenskom prostoru, Ištvana Oldala

1860. – Počela s radom prva gradska ciglana, Daunova

1861. – Osnovana Srpska čitaonica u Velikom Bečkereku

1862. – Osnovano prvo gradsko pevačko društvo – "Srpsko crkveno pevačko društvo"

1868. – Završena izgradnja Rimokatoličke katedrale na gradskom trgu

1867. – Osnovana "Torontalska štedionica"

1868. – Počeo s radom prvi parni mlin

1872, 4. april – Početak izlaska prvog gradskog lista na mađarskom jeziku "Torontal"

1872. – Bečkerek postao varoš sa uređenim magistratom

1879. – Prvi put ulice u gradu dobile zvanične nazive

1883. – Izgrađena železnička pruga Kikinda – Veliki Bečkerek i gradska železnička stanica

1883. – Osnovan prvi sportski klub u gradu – veslački klub "Torontal"

1885. – Osnovana Zanatlijska zajednica grada Velikog Bekereka (današnje Udruženje samostalnih privrednika i preduzetnika)

1887. – Početak izlaska prvog gradskog lista na srpskom jeziku "Glas"

1888. – Završetak rekonstrukcije županijske zgrade, kojom je dobila oblik sačuvan do danas

1888. – Naseljena gornja Mužlja, danas veliko gradsko naselje

1889. – Izgrađena železnička pruga Veliki Bečkerek - Vršac

1891. – Uspostavljena prva telefonska linija u gradu

1893. – Postavljen prvi asfaltni trotoar u gradu, u glavnoj ulici

1894. – Podignuta monumentalna Finansijska palata, današnja zgrada Narodnog muzeja

1896, 17. avgust – Osvećena Sinagoga

1896. – Izgrađena prva električna centrala i postavljene prve električne ulične svetiljke

1898. – Izgrađena pruga uskog koloseka Veliki Bečkerek – Žombolj, s trasom kroz centar grada

20. vek

1904. - Sagrađeni Veliki gvozdeni i Mali most

1906. – Podignut prvi spomenik na gradskom trgu – mađarskom revolucionaru Erne Kišu

1906. – Osnovan Županijski muzej u Velikom Bečkereku

1908. – Završena izgradnja sudske palate

1910. – Počela s radom Fabrika šećera

1914. – Počeo Prvi svetski rat, tokom kog u gradu nije bilo razaranja, niti većih ratnih dejstava

1918, 31. oktobar – Osnovano Srpsko narodno veće u Velikom Bečkereku

1918, 17. novembar – Ulazak srpske vojske u Veliki Bečkerek i okončanje Prvog svetskog rata

1918, 18 novembar – Upravna vlast Torontalske županije prešla u ruke Srpskog narodnog veća

1926, 1. decembar – Otkriven spomenik Kralju Petru Karađorđeviću u centru grada

1935. 18. novembar – Veliki Bečkerek promenio ime u Petrovgrad

1941, 14. april – Ulazak u grad nemačkih okupacionih trupa, početak Drugog svetskog rata

1941. – Nemačka okupaciona vlast srušila Sinagogu - jedini značajniji objekat porušen u gradu tokom Drugog svetskog rata

1944, 2. oktobar – Jedinice Crvene armije i partizanskih odreda oslobodile grad

1946, 2. oktobar – Petrovgrad promenio ime u Zrenjanin

1952. – Predsednik SFRJ Josip Broz Tito otkrio spomenik Žarku Zrenjaninu na Trgu slobode

1952, 1. novembar – Početak izlaska nedeljnog lista "Zrenjanin"

1956. – Košarkaši "Proletera" osvojili titulu šampiona Jugoslavije, nakon desetogodišnje dominacije beogradske "Crvene Zvezde"

1960. – Počele s radom Viša tehnička mašinska i Viša tehnološka škola

1961. – Izgrađena hala sportova "Medison", najstarija namenska sportska dvorana u Srbiji

1964. – Izgrađen "Vodotoranj" na Trgu slobode, najviša poslovna zgrada u Zrenjaninu

1965. – Izgrađen magistralni most kod SUP-a, najveći most u Zrenjaninu i na čitavom toku reke Begej

1969. - Srušen Veliki gvozdeni - Ajfelov - most, jedan od simbola Zrenjanina

1970. – Počela izgradnja stambenog naselja "Bagljaš", u kom danas živi više od 20 hiljada stanovnika

1974. – Osnovan Pedagoško-tehnički fakultet, danas Tehnički fakultet "Mihajlo Pupin"

1979. – Ekipa Zrenjanina pobedila u evrovizijskom spektaklu "Igre bez granica" i osvojila drugo mesto u generalnom plasmanu

1984. – Omladinski hor "Koča Kolarov" osvojio titulu "Summa cum laude", kao najbolji evropski hor, u belgijskom gradu Nerpeltu

1986. – Prvi put održana turističko-privredna manifestacija "Dani piva"

1987, jul – Hor muzičkog društva "Josif Marinković" u engleskom gradu Langolenu osvojio titulu "Hor sveta"

1996, 23. decembar – Nakon višenedeljnih građanskih protesta, formirana je prva demokratska vlast od strane koalicije "Zajedno", posle 52 godine jednopartijske komunističke vladavine

1999, 24. mart – 10. jun – Agresija NATO pakta na Jugoslaviju, tokom koje je Zrenjanin pošteđen razaranja

21. vek

2000, 4. oktobar – Više od dvadeset hiljada ljudi na gradskim ulicama učestvovalo na protestima protiv režima Slobodana Miloševića

2003, 1. septembar – Nezapamćeno nevreme opustošilo grad - razbijeno na stotine prozora, na hiljade crepova, uništeni simboli Gradske kuće - vitraži

2006, 17. januar – Prestolonaslednik Aleksandar Drugi Karađorđević otkrio obnovljen spomenik Kralju Petru Karađorđeviću na Trgu slobode

2007, 1. oktobar – Počela s radom prva strana kompanija u okviru novih industrijskih zona u Zrenjaninu – italijanska kompanija "Pompea"

2007, 29. decembar – Novom teritorijalnom organizacijom Republike Srbije Zrenjanin dobio status grada