Mostovi

 

Veliki pešački most podignut je 1971. godine na mestu Velikog gvozdenog mosta, poznate "Ajfelove ćuprije", nekadašnjeg simbola Zrenjanina, projektovane u ateljeima čuvenog Gistava Ajfela i podignute 1904. godine, zajedno sa Malim mostom. Bečkerečka ćuprija, opevana i u pesmi "Četir’ konja debela", nasledila je Veliki drveni most iz 1807. godine. Demontirana je 1969. godine, zbog regulisanja Begeja i urbanističkih zahvata u starom gradskom jezgru. Od isečenog gvozdenog mosta ostao je sačuvan jedino par ukrasa - fijala, sa portala mosta. Novi pešački most danas je sastavni deo centralne pešačke zone između glavne ulice i dva gradska trga - Trga dr Zorana Đinđića i Žitnog trga.
   

 

 

 

Mali most najstariji je most u gradu. Podignut je 1904. godine na mestu drvenog mosta, i spaja najstroži centar Zrenjanina sa četvrti nazvanom "Mala Amerika". Po izgradnji, ovaj most i Veliki gvozdeni most punih šest decenija činiće jednu vezu između delova grada na suprotnim obalama Begeja. Prvobitan naziv mu je bio - Franca Jozefa most (Franc Josefs Brucke ili Ferecz Joszef hid). Nakon prvog svetskog rata dobija administrativni naziv "Karadžićev most" koji, međutim, nikada nije zaživeo. Među žiteljima grada na Begeju on je, jednostavno, ostao - Mali most. Njegovo okruženje čini najinteresantniju arhitektonsku celinu starog gradskog jezgra. Most je sredinom osamdesetih godina ostao bez reke - regulacijom Begeja ovde je stvoreno jezero, ali most nije izgubio na značaju. I dalje je jedan od simbola Zrenjanina, vekovnih težnji i njegovih žitelja da premošćuju reku, šireći i razvijajući grad na obe njene obale...

 

 

 

Magistralni most u Principovoj ulici pušten je u saobraćaj  1992. godine, kada je formiran novi saobraćajni pravac kroz grad, od ulice 6. maja kroz Principovu ulicu. Ovaj armirano-betonski most povezao je delove grada "Šumica" i "Dolja".

 

Magistralni most kod Policijske uprave najveći je gradski most i najveći na čitavom toku reke Begej. Izgrađen je 1965. godine. Širina mosta iznosi 18 metara, a četiri saobraćajne trake na njemu deo su državnog puta Beograd – Kikinda, kroz Zrenjanin.

 

 

Most u Zmaj-Jovinoj ulici sagrađen je 1969. godine. Regulacijom toka Begeja kroz grad, prokopan je kanal na najužem delu rečnog meandra oko naselja "Mala Amerika", koji je presekao ulice Carice Milice, Zmaj Jovinu i Tamišku. Kanal je potom premošćen mostom u Zmaj Jovinoj ulici, a nakon izgradnje tri gradska jezera, ovaj je kanal postao sastavni deo reke.

 

Viseći pešački most - "Most na suvom", pušten je u saobraćaj 1962. godine i predstavlja jedinstven objekat ove vrste od čelika i betona. Noseća površina mosta visi na dva stuba-jedan je u vidu obeliska, a drugi u obliku slova "A". Visoki su 23 i 16 metara. Noseća sajla sastavljena je od 102 čelične žice. Most se 1985. godine, nakon pregrađivanja rečnog toka, našao nad nasipom - na prostoru između dva jezera, ostavši tako bez osnovne funkcije.

 

 

 

Lučni pešački most nalazi se u ulici Narodne omladine i spaja četvrt "Mala Amerika" sa industrijskom zonom kod preduzeća "Žitoprodukt". Jednostavni betonski luk, podignut 1963. godine, danas premošćuje Jezero I, formirano 1985. godine od nekadašnjeg toka reke Begej.

 

 

Lučni pešački most kod "Berberskog" naselja podignut je 1970. godine. Na ovoj lokaciji, između Ulice Toše Jovanovića i naselja "Berbersko", postojao je još krajem XIX veka drveni pontonski most - "Daunova ćuprija". Godine 1927. na njegovom mestu podignut je gvozdeni pešački most, a 1970. godine, nekoliko metara severnije od demontiranog gvozdenog podiže se današnji betonski lučni most. Most je pre Drugog svetskog rata bio u vlasništvu preduzetnika Đurice Berberskog, a demontiran je krajem šezdesetih godina.

 

 

 

 

Gvozdeni železnički most podignut je 1937. godine na mestu starog železničkog mosta izgrađenog 1889. godine prilikom uspostavljanja pruge Zrenjanin – Vršac. Ovaj most demontiran je 2022. godine i zamenjen novim, ojačanim, dužine 55 metara, konstruisanim od elemenata montažno – demontažne konstrukcije koja je bila postavljena preko Dunava u Novom Sadu.

 

 

 

 

Mužljanski most 1957. godine zamenio je drvenu skelu koja je, u Vardarskoj ulici, decenijama povezivala naselje Mužlja sa Zrenjaninom. Ovaj most ujedno je i najjužniji u gradu, odnosno nizvodno od njega na užoj gradskoj teritoriji nema drugih prelaza preko Begeja.