Trgovi

Trg slobode  centralni je gradski trg i mesto je na kom se vekovima sučeljavaju tradicije i kulture, ukrštaju putevi i sudbine žitelja Zrenjanina. Funkcionalna arhitektura, sklop atraktivnih, namenski građenih zdanja i otvorenost trga ka glavnim gradskim saobraćajnicama, doprinose njegovoj ukupnoj lepoti. Administrativnom podelom iz 1879. godine, trg dobija naziv "Ferenc Jožef ter" ili "Franc Jozef plac". Ovaj naziv trg nosi do 1919. godine, kada postaje Trg kralja Petra I. Nakon Drugog svetskog rata dobija sadašnji naziv. Na Trgu slobode nalazi se većina najznačajnijih objekata vezanih za društveno i kulutrno biće grada. Pored Gradske kuće, tu su bivša Finansijska palata, danas Narodni muzej, Narodno pozorište, Gradska biblioteka, Rimokatolička katedrala, hotel "Vojvodina". U ovaj trg uliva se i glavna ulica, kojom je on povezan sa još dva gradska trga – Trgom republike i Žitnim trgom. Tokom istorije Trg slobode je imao različite funkcije i namene. Početkom XX veka ovde je bila stara varoška pijaca, potom stanica malog voza - "Ćire", a u njegovom središtu stajala su i tri spomenika: mađarskom revolucionaru Erne Kišu (od 1906-1920), kralju Petru I Oslobodiocu (od 1926-1941, obnovljen 2005. godine) i spomenik narodnom heroju Žarku Zrenjaninu (od 1952-1964).

Žitni trg formiran je po naseljavanju "Pivarske mahale", nakon početka rada Pivare, 1745. godine, kao i novih četvrti prema naselju "Dolja" i Ulici Đure Jakšića. Nekada je služio kao žitna pijaca, pa otuda i njegov naziv. Izgubivši funkciju žitne pijace, sedamdesetih godina služio je kao lokalna autobuska stanica, da bi se potom transformisao u sadašnje javno parkiralište. U posleratnom periodu preimenovan je u Trg JNA, da bi mu devedesetih godina prošlog veka bilo vraćeno prvobitno ime. Centralno je mesto održavanja turističke maanifestacije "Dani piva". Vizure trga bitno su izmenjene gradnjom Magistralnog mosta (1965. godine), a potom i dvanaestospratnih stambenih zgrada (1979. godine) i trgovačko-poslovnog centra "Mala varoš".

Karađorđev trg oformljen je u drugoj polovini XVIII veka, kada se na ovom mestu, nekadašnjem severoistočnom varoškom ostrvu "Čontika", formiralo trgovište, gde su se, nekoliko puta godišnje, održavali stočni i robni vašari. Ovu funkciju trg je zadržao sve do nakon Drugog svetskog rata, kada je 1954. podignut Karađorđev park sa specifičnom Alejom velikana, a na njegovom obodu novi Gradski stadion i Hala sportova. Karađorđev trg, svojom specifičnom regulacijom i oblikom, razlikuje se od ostalih gradskih trgova. U njega se, iz raznih pravaca, stiče sedam ulica, jednim delom (sa istoka) ograničen je Begejom, a njegov jugozapadni prilaz čini gradska saobraćajna arterija - magistralni put, zahvaljujući kom se trg danas nalazi gotovo u samom gradskom središtu.
 

Ambijent oko Malog mosta predstavlja najliričniji urbanistički ambijent u gradu. Subotićevom ulicom ovaj je prostor povezan sa Trgom slobode, a svojom monumentalnošću u njemu se izdvajaju Palata pravosuđa, zgrada bivše Trgovačke akademije (sadašnje Srednje elektrotehničke i građevinske škole "Nikola Tesla") i Reformatska crkva. Palata pravosuđa građena je od 1906-1908. godine po projektima peštanskih arhitekata Šandora Ajnera i Markusa Rimera.  
Jedna je od retkih namenski građenih zgrada tog perioda – podignuta je upravo za potrebe grada u periodu razvoja kapitalističke privrede. Danas su u njoj smešteni Okružni, Opštinski i Privredni sud, kao i Opštinsko javno tužilaštvo i pravobranilaštvo. Zgradu nekadašnje Trgovačke akademije projektovao je 1891. godine Ištvan Kiš, u duhu istoricizma. Gabaritom zauzima prostor od obale Begeja, sada Jezera III, sve do ulice Narodnog fronta. Građena je po ugledu na firentinsku arhitekturu, sa bogato dekorisanim prozorskim otvorima na drugom spratu.