Grad ZrenjaninRepublika Srbija
Skupštinagrada ZrenjaninaDva veka od otvaranja dvorca u Ečki i nastupa Franca Lista, 29. avgusta 1820. godine
Na imanju vlastelinstva Ečka, koje je 1781. godine kupio veleposednik jermenskog porekla Lukač Lazar, njegov sin, trgovac Agošton Lazar, podigao je 1820. godine dvorac u klasičnom stilu. Na svečanom otvaranju dvorca, 29. avgusta, brojne zvanice oduševio je, umećem na klaviru, devetogodišnji vunderkind i potonji slavni kompozitor Franc List. Tom događaju prisustvovao je i čuveni grof Esterhazi, tada jedan od najpoznatijih i najbogatijih vlastelina Ugarske.
Svečanost je trajala tri dana, od 27-29. avgusta. Bila je to do tada neviđena svetkovina o kojoj se pričalo širom Ugarske. Uređivao se svaki kutak sela, doterivale su se kuće i čistila dvorišta i ulice, oblikovali drvoredi i pripremali slavoluci. Glavni kuvar je za tu priliku doveden iz Beča. Kočije i konji su blistali za doček 300 uglednih zvanica iz Beča i Budimpešte.
Dvorac u Ečki, 1899. godine
Dvorac u Ečki, 1901. godine
Uoči poslednjeg dana svečanosti, priređena je svečana bakljada, da bi ujutru crkvena zvona pozvala stanovnike Ečke na proslavu i osvećenje dvorca. Posle svečanog ručka, za gospodu je priređen lov, a za dame vožnja gondolama po velikom jezeru i Begeju. Vrhunac svečanosti je bio ečanski bal koji je ličio na čaroliju – divne damske toalete, raskošne uniforme i raznobojne bengalske vatre duž mnogobrojnih staza u parku.
U kasnijim decenijama gosti Kaštela i okolnih lovišta bili su i Listov imenjak, austrijski nadvojvoda Ferdinand, sa suprugom Sofijom, i Petar Prvi Karađorđević, pre stupanja na srpski presto. U Ečki se vodio pravi mondenski život, praćen balovima, nadmetanjima u mačevanju, streličarstvu, lovu. U parku dvorca negovana je nadaleko čuvena ergela, sa preko 150 grla, a značajni delovi kompleksa su i rimokatolička crkva Svetog Jovana Krstitelja, u čijoj kripti počivaju pripadnici porodice Lazar, kula-vodotoranj na obali Begeja i konjušnica.
Revitalizovani Kaštel danas je luksuzni ugostiteljski objekat, u mirnom okruženju prostranog uređenog parka kojim dominiraju velika fontana, spomenik Svetom Hubertu, zaštitniku lovaca, i skulptura “Devojka sa pticom“. Dvorac raspolaže sa 38 soba i 7 apartmana, koje su mešavina modernog i srednjevekovnog dizajna, pružajući gostima intimnu atmosferu, mir i pogled na velelepni park koji okružuje celokupno zdanje i koji je već decenijama stecište likovnih umetnika, akvarelista, koji se okupljaju u okviru Umetničke kolonije “Ečka“. Kaštel i njegovo neposredno okruženje mesto su održavanja i drugih manifestacija od značaja za naselje Ečku i grad Zrenjanin.
Dvorac je prizemna građevina složene osnove sa naknadno dograđenim krilom u obliku latiničnog slova „L“. Prvobitni objekat je izmenjen tako što je u prostranom potkrovlju prostor prilagođen za stanovanje. U središnjem delu dograđenog krila izgrađena je kula sa piramidalnim krovom, a u produžetku je prizemni aneks sa tremom. Trem se proteže duž celog južnog krila, a nose ga udvojeni jonski stubovi. Kompleks dvorca u Ečki okružen je parkom, a nekada je činio ambijentalnu celinu u kojoj je grof Feliks Ornonkur, vlasnik dvorca i imanja od 1870. godine, postavio parkovsku skulpturu, fontanu i drugi parkovski mobilijar. Nekad pomoćni objekti udaljeni su od dvorca, a danas se nalaze izvan kompleksa. Iako značajno izmenjena kako u enterijeru tako i eksterijeru, zgrada dvorca u Ečki je u graditeljskom smislu jedinstven objekat.
Dvorac je proglašen za spomenik kulture 2001. godine. Od 2004. godine u privatnom je vlasništvu kompanije „Univerzal“ iz Beograda. Uz saglasnost Zavoda za zaštitu spomenika kulture Zrenjanin, dograđeno je novo krilo iza starog, koje je omogućilo bolje funkcionisanje hotela. Fontana sa skulpturom u sredini smeštena u parku ispred dvorca restaurirana je 2007. godine. Originalna skulptura od terakote restaurirana je i smeštena unutar dvorca, a na njenom mestu postavljena je replika od bronze. Ove godine dodatno je uređen deo parka, postavljeno savremeno dečje igralište, izgrađen letnji roštilj za potrebe restorana, a u delu nekadašnje konjušnice smešteno je nekoliko ponija.
