Sećanje na 31. oktobar 1918. - slava osnivačima Srpskog narodnog odbora

Svečanom akademijom u Narodnom pozorištu "Toša Jovanović" i polaganjem venaca na spomen-ploče u porti Uspenskog hrama i na kući dr Slavka Županskog, u Zrenjaninu je obeležena 97. godišnjica od osnivanja prvog Srpskog narodnog odbora. Odbor je formiran 31. oktobra 1918. godine sa zadatkom da pripremi dolazak oslobodilačke vojske i potom preuzme vlast u gradu, u prvim trenucima nakon oslobođenja u Prvom svetskom ratu, 17. novembra iste godine.
 
 
Obraćajući se prisutnima u sali pozorišta, gradonačelnik Zrenjanina Čedomir Janjić podsetio je na značaj tog datuma, ocenjujući ga jednim od najznačajnijih datuma u letopisima grada, u vremenu u kom se menjala i stvarala istorija.
- Odajemo počast vizionarima koji su, pre 97 godina, krunisali viševekovnu borbu srpskog naroda za oslođenjem i težnje za ujedinjenjem sa Maticom Srbijom. Sećamo se dr Slavka Županskog, dr Emila Gavrila, dr Andrije Vasića i njihovih saradnika, naših slavnih sugrađana koji su gledali i videli dalje od drugih i razmišljali o vremenima koja su tek dolazila. Njihova dela doprinela su ostvarenju davnašnjih nacionalno oslobodilačkih težnji srpskog naroda na prostorima Vojvodine. Bila je to kruna želja mnogih generacija Srba koje su se borile ne samo za oslobođenje od austrijske vlasti, već istovremeno i za ujedinjenje sa ustaničkom Srbijom – poručio je gradonačelnik Janjić.
 
 
On je naglasio da je naš grad, Veliki Bečkerek, prednjačio u obavljanju svoje nacionalne misije među srpskim narodom na teritoriji Torontalske županije. Poručio je da delo svih osnivača prvog Srpskog narodnog odbora, kao i delo drugih narodnih prvaka iz ovog kraja, moramo uvek imati na umu i vraćati im se u vremenima koja traže posebnu snagu, nove ideje i pristup, nove izazove.
- Takva su vremena i danas. Sa ovog mesta mogu da poručim da ćemo, sećajući se dr Slavka Županskog i njegovih saboraca, sigurno lakše dolaziti do pravih rešenja i ispravnih odluka u onome što radimo. Negujući tu slavnu tradiciju, na najboljem smo i najjasnijem putu da naš grad, u vremenima koja su pred nama, učinimo dobrim i sigurnim mestom za život – zaključio je Čedomir Janjić.
 
 
Svečanu akademiju obeležili su i nastup srpskog hora "Sveti Serafim Sarovski", koji je otpevao državnu himnu, obraćanje glumca NP "Toša Jovanović" Miljana Vukovića i pozorišna predstava "Lujza", posvećena velikoj ljubavi proslavljenog srpskog vojskovođe iz balkanskih i Prvog svetskog rata, vojvode Živojina Mišića i mlade Nemice Lujze Krikner, njegove supruge. U predstavi su nastupile prvakinja Narodnog pozorišta iz Beograda Sonja Jauković i glumica Jugoslovenskog dramskog pozorišta Vesna Stanković.
 
Akademiji je prisustvovao i Njegova ekselencija ambasador Argentine u Srbiji Rikardo Fernandes koji je, nešto ranije, u Kulturnom centru Zrenjanina otvorio izložbu fotografija argentinskog umetnika Klaudia Bagalija.
 
 
Na početku svečanosti minutom ćutanja odata je pošta nedavno preminulom arhitekti Slavku Županskom, unuku dr Slavka Županskog, koji je prethodnih godina bio jedan od organizatora i inicijatora obeležavanja godišnjice osnivanja Srpskog narodnog odbora.
 
Na sam dan osnivanja SNO, u subotu, 31. oktobra, organizovana je svečanost u porti Uspenskog hrama i ispred rodne kuće dr Slavka Županskog, predsednika SNO, u Svetosavskoj ulici, nedaleko od hrama. Položeni su venci na spomen-ploču na zgradi Srpske pravoslavne crkvene opštine, gde je održano prvo zasedanje SNO, a cveće su položili predstavnici Grada Zrenjanina, Srednjebanatskog upravnog okruga, Pokreta "Svetozar Miletić", Društva prijatelja Matice srpske, Društva rusko-srpskog prijateljstva, Humanitarnog fonda "Svetosavlje", patriotskog bloka DSS i Pokreta "Dveri" i udruženja "Ćirilica".
 
 
 
U ime Grada Zrenjanina venac su položili gradonačelnik Čedomir Janjić, zamenik gradonačelnika Saša Santovac i zamenik predsednika Skupštine grada Ljubomir Stanisavljev. Prisutnima se obratio načelnik Srednjebanatskog okruga Dušan Šijan, poručivši da dan koji obeležavamo "nije značajan samo za grad i za okrug, već za ceo srpski narod".
- To je dan kada su ljudi koji su imali viziju, hrabrost i želju za prisajedinjenjem Matici Srbiji u našem gradu osnovali Srpsko narodno veće, koje je bilo nukleus za osnivanje srpskih narodnih veća u ostalim delovima Banata, Srema i Bačke i ideja da se ti krajevi priključe Matici je upravo krenula iz ovog grada. To su ljudi kojima odajemo i zahvalnost i priznanje, ljudi koji su ostvarili najveći nacionalni interes srpskog naroda u ovim krajevima – pripajanje Matici Srbiji – rekao je Šijan.