Град ЗрењанинРепублика Србија
Скупштинаграда ЗрењанинаRezultati istraživanja iz akcije ''Begej u epruveti'', studenata TF ''Mihajlo Pupin''
Studenti Inženjerstva zaštite životne sredine zrenjaninskog Tehničkog fakulteta "Mihajlo Pupin", nakon sprovedene akcije "Begej u epruveti", saopštili su rezultate istraživanja i uzorkovanja vode iz ovog vodotoka, na potezu od industrijske zone na ulazu u grad iz pravca Kleka, sve do Aleksandrovačkog kanala na delu Begeja kod izlaza iz Zrenjanina.
Akcija "Begej u epruveti" imala je za cilj utvrđivanje stanja kvaliteta površinskih voda Begeja. Tokom akcije je izvršeno uzorkovanje površinske vode na 5 ključnih lokaliteta, odnosno u blizini ispusta otpadnih voda koji potencijalno mogu da utiču na kvalitet površinske vode Begeja. Na terenu je u uzorcima izvršena orgnoleptička analiza, utvrđivanje prisustva vidljivih otpadnih materija, kao i merenje temperature vode, pH vrednosti i koncentracije rastvorenog kiseonika, elektrohemijskim metodama, dok su u laboratorijskim uslovima spektrofotometrijski izvršene analiza vode na sadržaj nitrata, nitrita, fosfora, suspendovanih čestica, HPK i BPK5.
Vizuelnom analizom, prilikom uzimanja uzoraka na izabranim lokalitetima, ustanovljeno je da je izgled uzoraka na svim tačkama uzorkovanja imao jednako zamućenje, osim na mestu uzorkovanja oko Aleksandrovačkog kanala, gde se jasno moglo videti postojanje grupisanih čestica u vidu zelene mase, kao i pena neposredno nakon uliva Aleksandrovačkog kanala. Uzeti uzorci iz vodotoka su pokazali blago zamućenje, a bili su bez mirisa.
Analizom uzoraka, zabeležene vrednosti pH i suspendovanih čestica bile su u opsegu vrednosti definisanih za I i II klasu vode koje se smatraju vode sa odličnim, odnosno dobrim ekološkim statusom. Izmerena koncentracija koncentracije kiseonika u svim uzorcima pokazuju vrednosti u opsegu od 6 do 7 mgO2/l, tako da se po ovom parametru voda Begeja može svrstati u III klasu vode, odnosno kao voda koja ima umeren ekološki status.
Vrednosti biološke potrošnje kiseonika, u 4 analizirana uzorka (uzorci 1, 2, 3 i 4) pokazuju vrednosti po kojima se voda Begeja može svrstati u II klasu. Međutim, u uzorku koji je uzet nakon uliva Alesandrovačkog kanala (uzorak 5) pokazuje vrednosti koje ga svrstavaju u III klasu, čime je potvrđen snažan uticaj voda ovog kanala na kvalitet vode u Begeju.
U površinskoj vodi su izmerene visoke koncentracije fosofora koje u pojedinim uzorcima dostižu i vrednosti koje je svrstavaju u IV klasu vode, odnosno vodu sa slabim ekološkim statusom. Površinske vode koje pripadaju ovoj klasi ne mogu se koristiti ni u jednu svrhu. Analiza vode je generalno pokazala da su vode Begeja opterećene organskim jedinjenjima i nutrijentima što prouzrokuje niske koncentracije rastvorenog kiseonika i eutrofikaciju kao posledičnog procesa.
U cilju sveobuhvatnog sagledavanja kvaliteta površinskih voda u Begeju, neophodno je pored analiziranih parametara, sprovesti analizu vode na više mernih mesta sa proširenim obimom parametara koji bi, pored hemijske analize, uključili i biološku analizu reprezentativnih i posebno osetljivih vrsta.
Takođe, kao jedna od mera koje je se postavljaju kao imperativ za poboljšanje vode u reci Begej je prečišćavanje otpadnih voda iz prisutne industrije i strožija kontrola difuznih izvora, kao što su deponije, poljoprivredne površine, farme i sl.
Detaljan izveštaj sa odgovarajućim dijagramima i analizom rezultata vezanim za merna mesta nalaze se na sajtu TF "Mihajlo Pupin": http://www.tfzr.uns.ac.rs/-link "Begej u epruveti".
